ՀՀ-ում գործում է գործակալների շղթա, որի համար հիմնական հարթակը «Ֆեյսբուքն» է. ինչպես պայքարել ապատեղեկատվության դեմ

Տեղեկատվական պատերազմը ո՛չ նոր տերմին է, ո՛չ էլ լավ ուսումնասիրված, սակայն այն ակտուալ դարձավ, երբ հասարակությունը տեղեկացավ ու ընկալեց սոցցանցերի բոլոր հնարավորությունները և հեռուստացույցը փոխարինեց դրանով։

Մեր օրերում նման հարթակներում հասարակության բոլոր շերտերը կարողանում են տեղեկատվական արշավների միջոցով փոխել հանրային տրամադրություններ, կարծիքներ, վարկաբեկել երկիրը, սկսել կամ սրել պատերազմական իրադարձություններ։ Նման դեպքերը շատ հաճախ նաև ազգային անվտանգության հարց են դառնում, երբ ռազմական գործողություններին վերաբերող ցանկացած տեղեկատվություն սոցցանցերում կարող է հասանելի դառնալ թշնամուն։

Հայաստանում մեդիատեռորը կամ տեղեկատվական պատերազմը սկսվեց Արցախյան քառօրյա պատերազմի ժամանակ, իսկ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ էլ ավելի ընդլայնվեց։ Այժմ էլ, երբ Ադրբեջանը հարձակում է ձեռնարկել Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի դեմ, մղվում է «ահեղ» տեղեկատվական պատերազմ, հատկապես՝ «Ֆեյսբուք» սոցցանցում, որտեղ տարածվում է ցանկացած տեղեկատվություն, ընդ որում՝ դա անում է և՛ հակառակորդը՝ բարոյահոգեբանորեն հարված հասցնելու նպատակով, և՛ ներքին ուժերը՝ քաղաքական կամ այլ դրդապատճառներով:

ԱԺ ՔՊ խմբակցության պատգամավոր, Ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Գևորգ Պապոյանի կարծիքով՝ հայաստանյան մեդիատեռորի հետևում կանգնած են օտարերկրյա գործակալություններ, որոնց նպատակը ՀՀ ազգային անվտանգության, ինքնիշխանությանը վնասող գործողություններն են։ «Հայկական ժամանակի» հետ զրույցում վերջինս նկատում է՝ այս ամենի դեմ պայքարելու երկու բաղադրիչ կա. «Մեկը անվտանգային բաղադրիչն է, այսինքն՝ օտարերկրյա գործակալական ցանցերին գտնելն ու իրավական կամ քրեական պատասխանատվության ենթարկելը։ Նույն կերպ պետք է վարվել այդ գործակալություններին պահողների, սնողների հետ։ Երկրորդ բաղադրիչը՝ բարձրացնել հասարակության մեդիագրագիտության աստիճանը, որ առանց հոլովակը և հոդվածը կարդալու միայն վերնագրով դատողություններ չանեն»:

Պապոյանի խոսքով՝ մեդիատեռորի դեմ կարող են պայքարել երկրի բոլոր հատուկ ծառայությունները, մեծ է հատկապես Ազգային անվտանգության ծառայության դերը։

«Մեծ մեդիատեռորի օրինակ էր երեկվա դեպքը, երբ բոլոր հարթակների միջոցով մանիպուլացվում էր ՀՀ վարչապետի խոսքը, որը հնչել էր Ազգային ժողովում։ Վարչապետն ընդամենը նշել էր, որ եթե լինի այնպիսի փաստաթուղթ, որը կապահովի տևական խաղաղություն և Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունն ու ինքնիշխանությունը, ապա այդ թուղթը կստորագրվի։ Սակայն ոմանք տարածում էին, թե արդեն կա ստորագրված փաստաթուղթ։ Այդ թեզը, որ տարածում էին օտարերկրյա գործակալական ցանցերը, հերքեցին թե՛ վարչապետը, թե՛ ԱԺ նախագահը, թե՛ ԱԱԾ-ն»,- ընդգծում է նա։

Ըստ պատգամավորի՝ պատերազմական շրջանում տեղեկատվական պատերազմի սկսման դեպքում Հայաստանում գործում է օտարերկրյա գործակալների մի ամբողջ շղթա, որի համար հիմնական հարթակը «Ֆեյսբուքն» է, քանի որ մեր հասարակությունն ավելի շատ այդ հարթակից է օգտվում։

Հարցադրմանը՝ արդյոք անհրաժեշտություն կա՞ օրենքի ընդունման, որը կկիրառվի պատերազմական իրադրությունների կամ այլ ճգնաժամային իրավիճակների ժամանակ, և որով կվերահսկվի սոցցանցերում տարածվող տեղեկատվությունը, Պապոյանը ընդգծում է. «Ցանկացած բան, եթե բխում է ՀՀ ազգային անվտանգության շահերից, պետք է արվի: Այն, ինչ վերաբերում է մեր երկրի անվտանգությանը, պաշտպանությանը, ազգային անվտանգության խնդիրների լուծմանը, պետք է ընդունվի։ Ի վերջո, մենք պետությո՞ւն ենք, թե՞ օտարերկրյա ցանցերին սպասարկող կազմակերպություն։ Օտարերկրյա գործակալական ցանցը օգտվում է սոցհարթակներում տարածվող տեղեկատվությունից և երկրում ապակայունացում առաջացնում, որի դեմ համապատասխան պայքար պետք է տրվի»:

Մեդիափորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանի խոսքով էլ՝ սոցցանցերը պատերազմական լարված իրավիճակներում արգելափակելու գաղափարն այդքան էլ հաջող տարբերակ չէ, հատկապես այն դեպքում, երբ Հայաստանը չունի արգելափակման վերաբերյալ որևէ օրենք։ Որքան էլ սոցհարթակները ապատեղեկատվության տարածման և խուճապ առաջացնելու միջոցներից են, ամեն դեպքում հիմնական պաշտոնական տեղեկատվությունը հասարակությունը ստանում է այդ հարթակների միջոցով։

«Արգելափակումները Հայաստանում օրենսդրորեն գոյություն չունեն, չկա որևէ բազա, որը թույլ կտա արգելափակում անել որևէ սոցցանցի դեպքում։ Հիմա, օրինակ, «Տիկտոկը» մասնավոր կերպով արգելափակված է Հայաստանում, դա արվել է օրենքի խախտմամբ։ Պարզ չէ՝ ո՞վ է արգելափակել, ինչպե՞ս է արվել: Քանի որ նման օրենք չկա, իրավունքի տեսանկյունից սա անթույլատրելի է»,- ասում է նա։

Ըստ Մարտիրոսյանի՝ թեև «Տիկտոկը» արգելափակված է, սակայն՝ ոչ ամբողջական. օգտատերերի մի մասը դեռևս կարողանում է օգտվել այդ հարթակից։ Վերջինս ասում է՝ այդ հարթակից օգտվում են նաև հայ զինվորականները, որոնք, նույնպես խախտելով ՀՀ ՊՆ-ի կանոնները, այդ ցանցում տեղադրում են տեսանյութեր առաջնագծից, որոնք շատ վտանգավոր են։

«Եթե փակվի, օրինակ, «Ֆեյսբուքը», մարդիկ պետք է տեղեկատվություն ստանալու այլ հարթակ գտնեն և այս ամենը տեղափոխեն այնտեղ։ Ենթադրենք՝ կարողացանք փակել մնացած հարթակները, սակայն «Տելեգրամը» Հայաստանում հնարավոր չէ արգելափակել։ Ադրբեջանական կողմն էլ ցանկացած տեղեկատվություն տարածում է այդ հարթակով, և ավելի շատ մարդ է իրենց ցանցը ընկնելու»,- նկատում է նա:

Տեղեկատվական պատերազմի ցանցը չընկնելու համար Մարտիրոսյանը խորհուրդ է տալիս ավելի ակտիվ պաշտոնական տեղեկատվություն տարածել. «Բացի դրանից, տարածվող տեղեկատվությունը պետք է լինի տեսանյութի միջոցով, քանի որ հասարակությունը ավելի շատ ցանկանում է լսել, քան կարդալ»։

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
2237 դիտում

Իսրայելական հարձակումների հետևանքով Իրանում զոհերի թիվը գերազանցել է 220-ը

Իսրայելը հարված է հասցրել Իրանի ԱԳՆ-ի շենքերից մեկին

Ապարանում պտտահողմի հետևանքով տուժածների թվում երեխա կա. ինչ վնասվածքներ ունեն նրանք

Արագածոտնում քամու հետևանքով վնասվել են 21 շենք-շինությունների տանիքներ, 19 մարդատար, 3 բեռնատար ավտոմեքենա

Նոր կադրեր Ապարանում տեղի ունեցած ուժեղ քամուց

2025 թվականը` մեզ նորովի ճանաչելու տարի. Աննա Հակոբյանը տեսանյութ է հրապարակել Արտաշատի հանդիպումից

Ապարանում տորնադոյի հետևանքով վնասվածքներ ստացած քաղաքացիներ կան

Ապարանը հոսանքազրկված է. պտտահողմը շենքեր է վնասել

Շուտով խաղաղություն կհաստատվի Իսրայելի և Իրանի միջև. Թրամփը կստիպի գնալ գործարքի

Ապարանում պտտահողմ է մոլեգնել. տանիքներ ու ավտոմեքենաներ են վնասվել. տեսանյութ

Կրթվելը նորաձև է Արտաշատում. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Թեհրանն Իսրայելին երրորդ երկրի միջոցով հաղորդագրություններ չի ուղարկել. Իրանի ԱԳՆ

ՀԷՑ-ի մասնաճյուղերից մեկի 47-ամյա էլեկտրիկն աշխատանքի պահին ընկել է. մեկ օր անց՝ հիվանդանոցում մահացել

Իրանում և Իսրայելում զոհերի շրջանում ՀՀ քաղաքացիներ լինելու վերաբերյալ տվյալներ այս պահին չկան. ՀՀ ԱԳՆ

Թեհրանի կենտրոնում պայթյունի ձայներ են լսվում. միացել են օդային տագնապի ազդանշանները

Մայիսյան գյուղի ջրատարից դի է դուրս բերվել

«Տեսլա»-ն կանգնում էր հրապարակում, իմ ձայնը բա՜րձր հնչում էր, հիմա ստատիկ կյանքը սպանում է. Հռիփսիմե Նաջարյան

Մահացել են դաժան, բայց քաջի մահով. Իրանը հայտնել է ևս 8 հրամանատարի զոհվելու մասին

Իրանը չի ցանկանում, որ Իսրայելի հետ կոնֆլիկտը վերածվի տարածաշրջանային պատերազմի, եթե դա չպարտադրվի․ Արաղչի

«Հոնդա»-ն բախվել է կայանված 2 մեքենայի և շրջվել. վարորդ ներկայացած կինը եղել է խմածության ամենաբարձր աստիճանի

Հայկական եռագույնը տոկունության, հույսի և ինքնության խորհրդանիշ է. ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանությունը

Ռուսաստանը Ուկրաինային 1200 զինվորի մարմին է հանձնել

Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 4-7 աստիճանով. հյուսիսային առանձին հատվածներում հորդառատ անձրև կտեղա

Ուժեղ քամու հետևանքով գրանցվել է 38 արտակարգ դեպք. ՆԳՆ ՓԾ-ն անցել է ուժեղացված ծառայության

Ընդգծվել է տարածաշրջանում էսկալացիայի բացառման կարևորությունը. հանդիպել են Դավիթ Դանիելյանը և Իրանի հյուպատոսը

Նիկոլա Սարկոզին զրկվել է Պատվո լեգեոնի շքանշանից

Եվրոն էժանացել է. ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան հունիսի 15-ին

Շիրակի մարզպետն արտակարգ խորհրդակցություն է անցկացրել

Թեհրանի «Շահրան» նավթի պահեստում բռնկված հրդեհը վերցվել է վերահսկողության տակ

Իսրայելը հարվածել է Իրանի պաշտպանության նախարարության կենտրոններից մեկին

Ավտոմեքենան դուրս է եկել ճանապարհի երթևեկելի հատվածից, բախվել պահեստի պատին. կան տուժածներ

«Իմ քայլը» հիմնադրամի պատվիրակության անդամները մասնակցում են «Թվային եւ մշակութային զարգացման» սեմինարին

Ախպեր, շատ ձիգ տղա է, չաստում շորտիկով էր ման գալիս. մոռացե՛ք էս արժեքները, սիրելի երիտասարդներ. Հարությունյան

Իրանը պատրաստ է համաձայնագրի. Արաղչին հայտնել է՝ ինչ պայմանով

Ուժեղ պտտահողմն Արթիկում ավերածությունների պատճառ է դարձել. լուսանկարներ

Վարչապետի գլխավորությամբ Հակակոռուպցիոն քաղաքականության խորհրդի արտագնա նիստ է տեղի ունեցել

Արմատախիլ են եղել ծառեր, վնասվել տանիքներ. Գյումրու քաղաքապետարանը գիշերն արտակարգ ռեժիմով է աշխատել

Դրախտիկի մոտակա լողափից քաղաքացիները ռետինե նավակով հեռացել են ափից և չեն կարողացել վերադառնալ

Կրակոցներ Երևանում հայտնի ռեստորանային համալիրում․ կա վիրավոր

Ըմբշամարտի ԵԱ. Արտակ Աղաբեկյանն արծաթե մեդալ է նվաճել



OSZAR »